ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣ ಅಧ್ಯಾಯ 1

ನಮಃ ಪರಮದೇವಾಯ ತ್ರೈಗುಣ್ಯಾವಿಜಿತಾತ್ಮನೇ |
ಸರ್ವತೋ ಯೋಗರೂಪಾಯ ಸಂಸಾರಾಭಾವಹೇತವೇ ||

ಸ್ಥಿತಿಸಂರೋಧಸರ್ಗಾಣಾಂ ಹೇತವೇಂಂತಃಪ್ರಸಾರಿಣೇ |
ಷಡ್ವಿಂಶಾಯ ಪ್ರಧಾನಾಯ ಮಹಾದೇವಾಯ ಧೀಮತೇ ||
ಪ್ರಜಾಪತೇರ್ಮಹಾಕ್ಷೇತ್ರೇ ಗಶ್ಣ್ಗಾಕಾಲಿಂದಿಸಂಗಮೇ |
ಪ್ರಯಾಗೇ ಪರಮೇ ಪುಣ್ಯೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಲೋಕವರ್ತ್ಮನಿ ||
ಮುನಯಃ ಸಂಶಿತಾತ್ಮಾನಸ್ತಪಸಾ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ |
ತೀರ್ಥಸಂಪ್ಲವನಾರ್ಥಾಯ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ಕೃತಾಹ್ನಿಕಾಃ ||
ಪೌರಾಣಿಕಮಪಶ್ಯಂತ ಸೂತಂ ಸತ್ಯಪರಾಯಣಮ್ |
ಸ್ನಾತ್ವಾ ತಸ್ಮಿನ್ಮಹಾತೀರ್ಥೇ ಪ್ರಣಾಮಾರ್ಥಮುಪಾಗತಮ್ ||
ದೃಷ್ಟ್ವಾತೇ ಸೂತಮಾಯಾಂತಮೃಷಯೋ ಹೃಷ್ಟಮಾನಸಾಃ |
ಆಶಾಸ್ಯಾಸನಸಂವೇಶಂ ತದ್ಯೋಗ್ಯಂ ಸಮಕಲ್ಪಯನ್ ||
ಸ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಚ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಸೂತಸ್ತಾನ್ಮುನಿಪುಂವಾನ್ |
ಪ್ರದತ್ತಮಾಸನಂ ಭೇಜೇ ಸರ್ವಧರ್ಮಸಮನ್ವಿತಃ ||
ತಮಾಸೀನಮಪೃಚ್ಛಂತ ಮುನಯಸ್ತಪಸೈಧಿತಾಃ |
ಬ್ರಹ್ಮಸತ್ತ್ರೇ ಪುರಾ ಸಾಧೋ ನೈಮಿಶಾರಣ್ಯವಾಸಿನಾಮ್ ||
ಕಥಿತಂ ಭಾರತಾಖ್ಯಾನಂ ಪುರಾಣಂ ಚ ಪರಂ ತ್ವಯಾ |
ತೇನ ನಃ ಪ್ರತಿಭಾಸಿ ತ್ವಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ||
ಸರ್ವಾಗಮಪರಾರ್ಥಜ್ಞಃ ಸತ್ಯಧರ್ಮಪರಾಯಣಃ |
ದ್ವಿಜಪೂಜಾರತೋ ನಿತ್ಯಂ ತೇನ ಪೃಚ್ಛಾಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ||
ಭಾರತಾಖ್ಯಾನಸದೃಶಂ ಪುರಾಣಾದ್ಯದ್ವಿಶಿಷ್ಯತೇ |
ತತ್ತ್ವಾ ಪೃಚ್ಛಾಮ ವೈ ಜನ್ಮ ಕಾರ್ತ್ತಿಕೇಯಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ||
ಇಮೇ ಹಿ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ತ್ವದುಪಾಸ್ತಿಪರಾಯಣಾಃ |
ಸ್ಕಂದಸಂಭವಶುಶ್ರೂಷಾಸಂಜಾತೌತ್ಸುಕ್ಯಮಾನಸಾಃ ||
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತದಾ ಸೂತಃ ಸಂಸಿದ್ಧೈರ್ಮುನಿಪುಂವೈಃ |
ಪ್ರೋವಾಚೇದಂ ಮುನೀನ್ಸರ್ವಾನ್ದಜೋ ಭೂತಾರ್ಥವಾಚಕಮ್ ||
ಶೃಣುಧ್ವಂ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಕಾರ್ತ್ತಿಕೇಯಸ್ಯ ಸಂಭವಮ್ |
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯತ್ವಂ ಸಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವೀರ್ಯಂ ಚ ತ್ರಿದಶಾಧಿಕಮ್ ||
ಮುಮುಕ್ಷಯಾ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಯಾತೇ ಶುಕಮಹಾತ್ಮನಿ |
ಸುತಶೋಕಾಭಿಸಂತಪ್ತೋ ವ್ಯಾಸಸ್‌ತ್ರ್ಯಂಬಕಮೈಕ್ಷತ ||
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಸ ಮಹೇಶಾನಂ ವ್ಯಾಸೋಭೂದ್ವಿಗತವ್ಯಥಃ |
ವಿಚರನ್ಸ ತದಾ ಲೋಕಾನ್ಮುನಿಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ||
ಮೇರುಶೃಶ್ಣ್ಗೇಥ ದದೃಶೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸುತಮಗ್ರಜಮ್ |
ಸನತ್ಕುಮಾರಂ ವರದಂ ಯೋಗೈಶ್ವರ್ಯಸಮನ್ವಿತಮ್ ||
ವಿಮಾನೇ ರವಿಸಂಕಾಶೇ ತಿಷ್ಠಂತಮನಲಪ್ರಭಮ್ |
ಮುನಿಭಿರ್ಯೋಗಸಂಸಿದ್ಧೈಸ್ತಪೋಯುಕ್ತೈರ್ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ||
ವೇದವೇದಾಶ್ಣ್ಗತತ್ತ್ವಜ್ಞೈಃ ಸರ್ವಧರ್ಮಾಮಾನ್ವಿತೈಃ |
ಸಕಲಾವಾಪ್ತವಿದ್ಯೈಸ್ತು ಚತುರ್ವಕ್ತ್ರಮಿವಾವೃತಮ್ ||
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಂ ಸುಮಹಾತ್ಮಾನಂ ವ್ಯಾಸೋ ಮುನಿಮಥಾಸ್ಥಿತಮ್ |
ವವಂದೇ ಪರಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಸಾಕ್ಷಾದಿವ ಪಿತಾಮಹಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಸೂನುರಥ ವ್ಯಾಸಂ ಸಮಾಯಾತಂ ಮಹೌಜಸಮ್ |
ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಪರಂ ಪ್ರೇಮ್ಣಾ ಪ್ರೋವಾಚ ವಚನಂ ಶುಭಮ್ ||
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವಮಸಿ ಧರ್ಮಜ್ಞ ಪ್ರಸಾದಾತ್ಪಾರಮೇಶ್ವರಾತ್ |
ಅಪೇತಶೋಕಃ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪೃಚ್ಛಸ್ವ ಪ್ರವದಾಮ್ಯಹಮ್ ||
ಶ್ರುತ್ವಾಥ ವಚನಂ ಸೂನೋರ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮುನಿಪುಂವಃ |
ಇದಮಾಹ ವಚೋ ವಿಪ್ರಾಶ್ಚಿರಂ ಯದ್ಧೃದಯೇ ಸ್ಥಿತಮ್ ||
ಕುಮಾರಸ್ಯ ಕಥಂ ಜನ್ಮ ಕಾರ್ತ್ತಿಕೇಯಸ್ಯ ಧೀಮತಃ |
ಕಿಂನಿಮಿತ್ತಂ ಕುತೋ ವಾಸ್ಯ ಇಚ್ಛಾಮ್ಯೇತದ್ಧಿ ವೇದಿತುಮ್ ||
ಕಥಂ ರುದ್ರಸುತಶ್ಚಾಸೌ ವಹ್ನಿಗಶ್ಣ್ಗಾಸುತಃ ಕಥಮ್ |
ಉಮಾಯಾಸ್ತನಯಶ್ಚೈವ ಸ್ವಾಹಾಯಾಶ್ಚ ಕಥಂ ಪುನಃ |
ಸುಪರ್ಣ್ಯಾಶ್ಚಾಥ ಮಾತ್‌ ರ್ಣಾಂ ಕೃತ್ತಿಕಾನಾಂ ಕಥಂ ಚ ಸಃ ||
ಕಶ್ಚಾಸೌ ಪೂರ್ವಮುತ್ಪನ್ನಃ ಕಿಂತಪಾಃ ಕಶ್ಚ ವಿಕ್ರಮಃ |
ಭೂತಸಮ್ಮೋಹನಂ ಹ್ಯೇತತ್ಕಥಯಸ್ವ ಯಥಾತಥಮ್ ||
ಸೂತ ಉವಾಚ |
ಏವಂ ಸ ಪೃಷ್ಟಸ್ತೇಜಸ್ವೀ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪುತ್ರಸತ್ತಮಃ |
ಉವಾಚ ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಜ್ಞೋ ವ್ಯಾಸಾಯಕ್ಲಿಷ್ಟಕಾರಿಣೇ |
ತಚ್ಛೃಣುಧ್ವಂ ಯಥಾತತ್ತ್ವಂ ಕೀರ್ತ್ಯಮಾನಂ ಮಯಾನಘಾಃ ||
ಇತಿ ಸ್ಕಂದಪುರಾಣೇ ಪ್ರಥಮೋಧ್ಯಾಯಃ ||