ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣ ಅಧ್ಯಾಯ 2
ಸನತ್ಕುಮಾರ ಉವಾಚ |
ಪ್ರಪದ್ಯೇ ದೇವವೀಶಾನಂ ಸರ್ವಜ್ಞಮಪರಾಜಿತಮ್ |
ಮಹಾದೇವಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪತಿಮ್ ||
ಪ್ರಪದ್ಯೇ ದೇವವೀಶಾನಂ ಸರ್ವಜ್ಞಮಪರಾಜಿತಮ್ |
ಮಹಾದೇವಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪತಿಮ್ ||
ಶಕ್ತಿರಪ್ರತಿಘಾ ಯಸ್ಯ ಐಶ್ವರ್ಯಂ ಚೈವ ಸರ್ವಶಃ |
ಸ್ವಾಮಿತ್ವಂ ಚ ವಿಭುತ್ವಂ ಚ ಸ್ವಕೃತಾನಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ||
ತಸ್ಮೈ ದೇವಾಯ ಸೋಮಾಯ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪ್ರಯತಃ ಶುಚಿಃ |
ಪುರಾಣಾಖ್ಯಾನಜಿಜ್ಞಾಸೋರ್ವಕ್ಷ್ಯೇ ಸ್ಕಂದೋದ್ಭವಂ ಶುಭಮ್ ||
ದೇಹಾವತಾರೋ ದೇವಸ್ಯ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮನಃ |
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾಭಿಷೇಕಶ್ಚ ಹರಣಂ ಶಿರಸಸ್ತಥಾ ||
ದರ್ಶನಂ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾನಾಂ ಚಕ್ರಸ್ಯ ಚ ವಿಸರ್ಜನಮ್ |
ನೈಮಿಶಸ್ಯೋದ್ಭಶ್ಚೈವ ಸತ್ತ್ರಸ್ಯ ಚ ಸಮಾಪನಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚಾಗಮಸ್ತತ್ರ ತಪಸಶ್ಚರಣಂ ತಥಾ |
ಶರ್ವಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ಚೈವ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಸಮುದ್ಭವಃ ||
ಸತ್ಯಾ ವಿವಾದಶ್ಚ ತಥಾ ದಕ್ಷಶಾಪಸ್ತಥೈವ ಚ |
ಮೇನಾಯಾಂ ಚ ಯಥೋತ್ಪತ್ತಿರ್ಯಥಾ ದೇವ್ಯಾಃ ಸ್ವಯಂವರಮ್ ||
ದೇವಾನಾಂ ವರದಾನಂ ಚ ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ |
ಪರಾಶರಸ್ಯ ಚೋತ್ಪತ್ತಿರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ||
ವಸಿಷ್ಠಕೌಶಿಕಾಭ್ಯಾಂ ಚ ವೈರೋದ್ಭವಸಮಾಪನಮ್ |
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಶ್ಚ ಶೂನ್ಯತ್ವಂ ಕ್ಷೇತ್ರಮಾಹಾತ್ಮ್ಯವರ್ಣನಮ್ ||
ರುದ್ರಸ್ಯ ಚಾತ್ರ ಸಾಂನಿಧ್ಯಂ ನಂದಿನಶ್ಚಾಪ್ಯನುಗ್ರಹಃ |
ಗಣಾನಾಂ ದರ್ಶನಂ ಚೈವ ಕಥನಂ ಚಾಪ್ಯಶೇಷತಃ ||
ಕಾಲೀವ್ಯಾಹರಣಂ ಚೈವ ತಪಶ್ಚರಣಮೇವ ಚ |
ಸೋಮನಂದಿಸಮಾಖ್ಯಾನಂ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ||
ಗೌರೀತ್ವಂ ಪುತ್ರಂಭಶ್ಚ ದೇವ್ಯಾ ಉತ್ಪತ್ತಿರೇವ ಚ |
ಕೌಶಿಕ್ಯಾ ಭೂತಮಾತೃತ್ವಂ ಸಿಂಹಾಶ್ಚ ರಥಿನಸ್ತಥಾ ||
ಗೌರ್ಯಾಶ್ಚ ನಿಲಯೋ ವಿಂಧ್ಯೇ ವಿಂಧ್ಯಸೂರ್ಯಸಮಾಗಮಃ |
ಅಗಸ್ತ್ಯಸ್ಯ ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಧಃ ಸುಂದನಿಸುಂದಯೋಃ ||
ನಿಸುಂಭಸುಂಭನಿರ್ಯಾಣಂ ಮಹಿಷಸ್ಯ ವಧಸ್ತಥಾ |
ಅಭಿಷೇಕಶ್ಚ ಕೌಶಿಕ್ಯಾ ವರದಾನಮಥಾಪಿ ಚ ||
ಅಂಧಕಸ್ಯ ತಥೋತ್ಪತ್ತಿಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಬಂಧನಮ್ |
ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷವಧಶ್ಚೈವ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪೋಸ್ತಥಾ ||
ಬಲಿಸಂಯಮನಂ ಚೈವ ದೇವ್ಯಾಃ ಸಮಯ ಏವ ಚ |
ದೇವಾನಾಂ ಗಮನಂ ಚೈವ ಅಗ್ನೇರ್ದೂತತ್ವಮೇವ ಚ ||
ದೇವಾನಾಂ ವರದಾನಂ ಚ ಶುಕ್ರಸ್ಯ ಚ ವಿಸರ್ಜನಮ್ |
ಸುತಸ್ಯ ತಥೋತ್ಪತ್ತಿರ್ದೇವ್ಯಾಶ್ಚಾಂಧಕದರ್ಶನಮ್ ||
ಶೈಲಾದಿದೈತ್ಯಸಮ್ಮರ್ದೋ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚ ಶತರೂಪತಾ |
ಆರ್ಯಾವರಪ್ರದಾನಂ ಚ ಶೈಲಾದಿಸ್ತವ ಏವ ಚ ||
ದೇವಸ್ಯಾಗಮನಂ ಚೈವ ವೃತ್ತಸ್ಯ ಕಥನಂ ತಥಾ |
ಪತಿವ್ರತಾಯಾಶ್ಚಾಖ್ಯಾನಂ ಗುರುಶುಶ್ರೂಷಣಸ್ಯ ಚ ||
ಆಖ್ಯಾನಂ ಪಂಚಚುಡಾಯಾಸ್ತೇಜಸಶ್ಚಾಪ್ಯಧೃಷ್ಯತಾ |
ದೂತಸ್ಯಾಗಮನಂ ಚೈವ ಸಂವಾದೋಥ ವಿಸರ್ಜನಮ್ ||
ಅಂಧಕಾಸುರಸಂವಾದೋ ಮಂದರಾಗಮನಂ ತಥಾ |
ಗಣಾನಾಮಾಗಮಶ್ಚೈವ ಸಂಖ್ಯಾನಶ್ರವಣಂ ತಥಾ ||
ನಿಗ್ರಹಾಶ್ಚಾಂಧಕಸ್ಯಾಥ ಯುದ್ಧೇನ ಮಹತಾ ತಥಾ |
ಶರೀರಾರ್ಧಪ್ರದಾನಂ ಚ ಅಶೋಕಸುತಸಂಗ್ರಹಃ ||
ಭಸ್ಮಸೋಮೋದ್ಭವಶ್ಚೈವ ಶ್ಮಶಾನವಸತಿಸ್ತಥಾ |
ರುದ್ರಸ್ಯ ನೀಲಕಂಠತ್ವಂ ತಥಾಯತನವರ್ಣನಮ್ ||
ಉತ್ಪತ್ತಿರ್ಯಕ್ಷರಾಜಸ್ಯ ಕುಬೇರಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ |
ನಿಗ್ರಹೋ ಭುಜಗೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಶಿಖರಸ್ಯ ಚ ಪಾತನಮ್ ||
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯ ಸಶಕ್ರಸ್ಯ ವಶೀಕರಣಮೇವ ಚ |
ದೇವಸೇನಾಪ್ರದಾನಂ ಚ ಸೇನಾಪತ್ಯಾಭಿಷೇಚನಮ್ ||
ನಾರದಸ್ಯಾಗಮಶ್ಚೈವ ತಾರಕಪ್ರೇಷಿತಸ್ಯ ಹ |
ವಧಶ್ಚ ತಾರಕಸ್ಯೋಗ್ರೋ ಯಾತ್ರಾ ಭದ್ರವಟಸ್ಯ ಚ ||
ಮಹಿಷಸ್ಯ ವಧಶ್ಚೈವ ಕ್ರೌಂಚಸ್ಯ ಚ ನಿಬರ್ಹಣಮ್ |
ಶಕ್ತೇರುದ್ಧರಣಂ ಚೈವ ತಾರಕಸ್ಯ ವಧಃ ಶುಭಃ ||
ದೇವಾಸುರಭಯೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ತ್ರೈಪುರಂ ಯುದ್ಧಮೇವ ಚ |
ಪ್ರಹ್ಲಾದವಿಗ್ರಹಶ್ಚೈವ ಕೃತಘ್ನಾಖ್ಯಾನಮೇವ ಚ |
ಮಹಾಭಾಗ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ವಿಸ್ತರೇಣ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ಯತೇ ||
ಏತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯಥಾವದ್ಧಿ ಕುಮಾರಾನುಚರೋ ಭವೇತ್ |
ಬಲವಾನ್ಮತಿಸಂಪನ್ನಃ ಪುತ್ರಂ ಚಾಪ್ನೋತಿ ಸಮ್ಮತಮ್ ||
ಇತಿ ಸ್ಕಂದಪುರಾಣೇ ದ್ವಿತೀಯೋಧ್ಯಾಯಃ ||
ಸ್ವಾಮಿತ್ವಂ ಚ ವಿಭುತ್ವಂ ಚ ಸ್ವಕೃತಾನಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ||
ತಸ್ಮೈ ದೇವಾಯ ಸೋಮಾಯ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪ್ರಯತಃ ಶುಚಿಃ |
ಪುರಾಣಾಖ್ಯಾನಜಿಜ್ಞಾಸೋರ್ವಕ್ಷ್ಯೇ ಸ್ಕಂದೋದ್ಭವಂ ಶುಭಮ್ ||
ದೇಹಾವತಾರೋ ದೇವಸ್ಯ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮನಃ |
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾಭಿಷೇಕಶ್ಚ ಹರಣಂ ಶಿರಸಸ್ತಥಾ ||
ದರ್ಶನಂ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾನಾಂ ಚಕ್ರಸ್ಯ ಚ ವಿಸರ್ಜನಮ್ |
ನೈಮಿಶಸ್ಯೋದ್ಭಶ್ಚೈವ ಸತ್ತ್ರಸ್ಯ ಚ ಸಮಾಪನಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚಾಗಮಸ್ತತ್ರ ತಪಸಶ್ಚರಣಂ ತಥಾ |
ಶರ್ವಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ಚೈವ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಸಮುದ್ಭವಃ ||
ಸತ್ಯಾ ವಿವಾದಶ್ಚ ತಥಾ ದಕ್ಷಶಾಪಸ್ತಥೈವ ಚ |
ಮೇನಾಯಾಂ ಚ ಯಥೋತ್ಪತ್ತಿರ್ಯಥಾ ದೇವ್ಯಾಃ ಸ್ವಯಂವರಮ್ ||
ದೇವಾನಾಂ ವರದಾನಂ ಚ ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ |
ಪರಾಶರಸ್ಯ ಚೋತ್ಪತ್ತಿರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ||
ವಸಿಷ್ಠಕೌಶಿಕಾಭ್ಯಾಂ ಚ ವೈರೋದ್ಭವಸಮಾಪನಮ್ |
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಶ್ಚ ಶೂನ್ಯತ್ವಂ ಕ್ಷೇತ್ರಮಾಹಾತ್ಮ್ಯವರ್ಣನಮ್ ||
ರುದ್ರಸ್ಯ ಚಾತ್ರ ಸಾಂನಿಧ್ಯಂ ನಂದಿನಶ್ಚಾಪ್ಯನುಗ್ರಹಃ |
ಗಣಾನಾಂ ದರ್ಶನಂ ಚೈವ ಕಥನಂ ಚಾಪ್ಯಶೇಷತಃ ||
ಕಾಲೀವ್ಯಾಹರಣಂ ಚೈವ ತಪಶ್ಚರಣಮೇವ ಚ |
ಸೋಮನಂದಿಸಮಾಖ್ಯಾನಂ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ||
ಗೌರೀತ್ವಂ ಪುತ್ರಂಭಶ್ಚ ದೇವ್ಯಾ ಉತ್ಪತ್ತಿರೇವ ಚ |
ಕೌಶಿಕ್ಯಾ ಭೂತಮಾತೃತ್ವಂ ಸಿಂಹಾಶ್ಚ ರಥಿನಸ್ತಥಾ ||
ಗೌರ್ಯಾಶ್ಚ ನಿಲಯೋ ವಿಂಧ್ಯೇ ವಿಂಧ್ಯಸೂರ್ಯಸಮಾಗಮಃ |
ಅಗಸ್ತ್ಯಸ್ಯ ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಧಃ ಸುಂದನಿಸುಂದಯೋಃ ||
ನಿಸುಂಭಸುಂಭನಿರ್ಯಾಣಂ ಮಹಿಷಸ್ಯ ವಧಸ್ತಥಾ |
ಅಭಿಷೇಕಶ್ಚ ಕೌಶಿಕ್ಯಾ ವರದಾನಮಥಾಪಿ ಚ ||
ಅಂಧಕಸ್ಯ ತಥೋತ್ಪತ್ತಿಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಬಂಧನಮ್ |
ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷವಧಶ್ಚೈವ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪೋಸ್ತಥಾ ||
ಬಲಿಸಂಯಮನಂ ಚೈವ ದೇವ್ಯಾಃ ಸಮಯ ಏವ ಚ |
ದೇವಾನಾಂ ಗಮನಂ ಚೈವ ಅಗ್ನೇರ್ದೂತತ್ವಮೇವ ಚ ||
ದೇವಾನಾಂ ವರದಾನಂ ಚ ಶುಕ್ರಸ್ಯ ಚ ವಿಸರ್ಜನಮ್ |
ಸುತಸ್ಯ ತಥೋತ್ಪತ್ತಿರ್ದೇವ್ಯಾಶ್ಚಾಂಧಕದರ್ಶನಮ್ ||
ಶೈಲಾದಿದೈತ್ಯಸಮ್ಮರ್ದೋ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚ ಶತರೂಪತಾ |
ಆರ್ಯಾವರಪ್ರದಾನಂ ಚ ಶೈಲಾದಿಸ್ತವ ಏವ ಚ ||
ದೇವಸ್ಯಾಗಮನಂ ಚೈವ ವೃತ್ತಸ್ಯ ಕಥನಂ ತಥಾ |
ಪತಿವ್ರತಾಯಾಶ್ಚಾಖ್ಯಾನಂ ಗುರುಶುಶ್ರೂಷಣಸ್ಯ ಚ ||
ಆಖ್ಯಾನಂ ಪಂಚಚುಡಾಯಾಸ್ತೇಜಸಶ್ಚಾಪ್ಯಧೃಷ್ಯತಾ |
ದೂತಸ್ಯಾಗಮನಂ ಚೈವ ಸಂವಾದೋಥ ವಿಸರ್ಜನಮ್ ||
ಅಂಧಕಾಸುರಸಂವಾದೋ ಮಂದರಾಗಮನಂ ತಥಾ |
ಗಣಾನಾಮಾಗಮಶ್ಚೈವ ಸಂಖ್ಯಾನಶ್ರವಣಂ ತಥಾ ||
ನಿಗ್ರಹಾಶ್ಚಾಂಧಕಸ್ಯಾಥ ಯುದ್ಧೇನ ಮಹತಾ ತಥಾ |
ಶರೀರಾರ್ಧಪ್ರದಾನಂ ಚ ಅಶೋಕಸುತಸಂಗ್ರಹಃ ||
ಭಸ್ಮಸೋಮೋದ್ಭವಶ್ಚೈವ ಶ್ಮಶಾನವಸತಿಸ್ತಥಾ |
ರುದ್ರಸ್ಯ ನೀಲಕಂಠತ್ವಂ ತಥಾಯತನವರ್ಣನಮ್ ||
ಉತ್ಪತ್ತಿರ್ಯಕ್ಷರಾಜಸ್ಯ ಕುಬೇರಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ |
ನಿಗ್ರಹೋ ಭುಜಗೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಶಿಖರಸ್ಯ ಚ ಪಾತನಮ್ ||
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯ ಸಶಕ್ರಸ್ಯ ವಶೀಕರಣಮೇವ ಚ |
ದೇವಸೇನಾಪ್ರದಾನಂ ಚ ಸೇನಾಪತ್ಯಾಭಿಷೇಚನಮ್ ||
ನಾರದಸ್ಯಾಗಮಶ್ಚೈವ ತಾರಕಪ್ರೇಷಿತಸ್ಯ ಹ |
ವಧಶ್ಚ ತಾರಕಸ್ಯೋಗ್ರೋ ಯಾತ್ರಾ ಭದ್ರವಟಸ್ಯ ಚ ||
ಮಹಿಷಸ್ಯ ವಧಶ್ಚೈವ ಕ್ರೌಂಚಸ್ಯ ಚ ನಿಬರ್ಹಣಮ್ |
ಶಕ್ತೇರುದ್ಧರಣಂ ಚೈವ ತಾರಕಸ್ಯ ವಧಃ ಶುಭಃ ||
ದೇವಾಸುರಭಯೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ತ್ರೈಪುರಂ ಯುದ್ಧಮೇವ ಚ |
ಪ್ರಹ್ಲಾದವಿಗ್ರಹಶ್ಚೈವ ಕೃತಘ್ನಾಖ್ಯಾನಮೇವ ಚ |
ಮಹಾಭಾಗ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ವಿಸ್ತರೇಣ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ಯತೇ ||
ಏತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯಥಾವದ್ಧಿ ಕುಮಾರಾನುಚರೋ ಭವೇತ್ |
ಬಲವಾನ್ಮತಿಸಂಪನ್ನಃ ಪುತ್ರಂ ಚಾಪ್ನೋತಿ ಸಮ್ಮತಮ್ ||
ಇತಿ ಸ್ಕಂದಪುರಾಣೇ ದ್ವಿತೀಯೋಧ್ಯಾಯಃ ||
Comments
Post a Comment